Classics · Nederlands zorgbeleid: historische paradigma's vanaf 1941
We leggen tachtig jaar zorggeschiedenis onder één lens: van het Ziekenfondsenbesluit (1941) via de AWBZ (1968) naar de Zvw/WMG (2006). Met drie beleidsparels—toegang & particulier initiatief, kostenbeheersing & maakbaarheid en gereguleerde concurrentie—als brillen om te zien wat telkens wél en niet werkte. We duiden waarom de overheid nooit “verdween” maar van rol verschoof, hoe solidariteit zich structureel verbreedde, en waarom dominante ideeën steeds bepalen welke oplossingen überhaupt op tafel komen. Tot slot: een prikkelende vraag—als we niet terug willen naar centrale planning, maar ook niet blijven hangen in marktlogica die zijn grenzen laat zien, wat is dan de volgende stap?
Belangrijkste bron van deze AI-podcast is een paper van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) getiteld "Het Nederlandse zorgbeleid in historisch perspectief, 1941-2017", waarin auteurs laten zien de oplossingen van de ene periode vaak de problemen voor de volgende periode creëerden.
Show notes
Drie paradigma’s: toegang & particulier initiatief; kostenbeheersing & maakbaarheid; gereguleerde concurrentie
Waarom de overheid niet verdween maar van planner naar marktmeester verschoof
Solidariteit als rode draad: telkens verbreed en verdiept
Wat werkte wel/niet: van structuurnota (’74) tot hoofdlijnenakkoorden & MBI
Fusies en machtsblokken: marktprikkels met grenzen
Lessen: traagheid/complexiteit → stapsgewijs; ideeën doen ertoe
Reflectie: voorbij markt vs. plan—hoe ziet een volgend paradigma eruit?
Tags
geschiedenis zorgstelsel, ziekenfondsenbesluit 1941, awbz, plan dekker, gereguleerde concurrentie, zvw, wmg, nza, risicoverevening, hoofdlijnenakkoorden, macrobeheersingsinstrument, solidariteit, betaalbaarheid, toegankelijkheid, governance, beleid, zorgbestuur, toezicht
Bij IJsvogel Bestuur & Interventie staan we naast je. Ook als het spannend wordt.
www.ijsvogelbestuur.nl | contact@ijsvogelbestuur.nl
De Regiekamer van IJsvogel Bestuur & Interventie
De Regiekamer. Dé podcast van IJsvogel Bestuur & Interventie. Hier ontrafelen we de bestuurlijke werkelijkheid in de zorg. We leggen dilemma’s op tafel, reflecteren en we vertalen publicaties, onderzoek en analyses naar concrete handelingsruimte. Gemaakt met AI, redactioneel gecheckt.
Als kick-off op de maandagochtend, het kopje koffie onderweg in de auto, of een prettige weekafsluiting. Jij hebt de regie.
Met als resultaat dat je weet welke signalen en ontwikkelingen er écht toe doen. Net een stapje eerder.
Bij IJsvogel Bestuur & Interventie staan we naast je. Ook als het spannend wordt.