Iedereen in Nederland moet de vrijheid hebben om te kunnen genieten: op festivals, bij concerten, in een dierentuin of in een pretpark. Ook als je door je beperking in een rolstoel zit, of als je door je autisme een rustige omgeving nodig hebt. Toch liggen er wel problemen op de loer. Want hoe kan je in je rolstoel zien wat er op het podium gebeurt als je favoriete band optreedt? En hoe ervaar je een dagje Efteling als alle prikkels, kleuren, geuren en geluiden je soms teveel worden?
Jeroen van de Koppel van HandicapNL, Johan Kampman van Zwarte Cross en ervaringsdeskundige en festivalliefhebber Niek de Jonge vertellen alles over het zo inclusief mogelijk organiseren van een festival. Hoe zorg je ervoor dat een festival toegankelijk is voor iedereen, ook als het terrein niet goed begaanbaar is? Wat kan je doen voor festivalliefhebbers met een beperking die willen overnachten op de camping? En welke mogelijkheden heb je allemaal als organisatie? De Zwarte Cross gaf in 2019 het goede voorbeeld met het enige echte 'Miva Las Vegas': een zorghotel voor minder-validen.
Later schuiven directeur Commercie, Creatie en Ontwikkeling van de Efteling Koen Sanders en ervaringsdeskundige Richard de Witte - werkzaam bij de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) - aan bij Eva, om hun tips en tricks voor een toegankelijk pretpark met iedereen te delen. Je hoeft het niet 100% goed te doen, als er überhaupt maar over wordt nagedacht. Want alle sprekers hebben één gedeelde missie: iedereen onbeperkt laten genieten!
Transcript:
Podcast ONBEPERKT MEEDOEN! van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Aflevering 3 – Onbeperkt genieten
Eva Eikhout: Welkom bij de derde aflevering van de podcast ‘Onbeperkt meedoen!’. Het onderwerp van vandaag: onbeperkt genieten! We gaan er een dagje op uit. We gaan het hebben over vrije tijd, festivals en pretparken. Hoe kun je hier met een beperking het best en het meest van genieten? Verderop in deze aflevering spreek ik met Koen Sanders van de Efteling en ervaringsdeskundige Richard de Witte over de toegankelijkheid van het park. Maar eerst duik ik in een onderwerp dat me nauw aan het hart ligt: festivals. Hoe werken festivals zoals Zwarte Cross aan een zo inclusief mogelijke beleving?
Ja lieve mensen, ik zit hier met drie tukkers aan tafel. Niek, Jeroen en Johan, welkom! Fijn dat jullie er zijn. Niek, ik begin even bij jou, of je even kort jezelf zou willen voorstellen. Niek de Jonge: Ja hoor, ik ben Niek de Jonge, ik ben afgelopen zondag 29 jaar oud geworden.
Eva Eikhout: Gefeliciteerd!
Niek de Jonge: En ik woon dus in Oldenzaal.
Eva Eikhout: En wat doe je in het dagelijks leven?
Niek de Jonge: Ik ben bezig met de studie technicus engineering. En voordat ik in een rolstoel zat, voor ik mijn dwarslaesie had, was ik eigen mechanisch monteur. Altijd met grote machines aan het werk en dat wil nou niet meer natuurlijk. Maar in plaats van sleutelen aan de machines, kan ik wel machines ontwerpen.
Eva Eikhout: Ja, dus wel een beetje in dezelfde branche gebleven. Heel even voor de mensen die aan het luisteren zijn, ze kunnen jou natuurlijk niet zien. Je zei het natuurlijk net zelf al even, je zit in een rolstoel, hoe komt dat?
Niek de Jonge: Ik heb drie keer kanker gehad en de tweede tumor zat laag in m’n rug en heeft zenuwen beschadigd, vandaar een dwarslaesie. Een hele lage dwarslaesie.
Eva Eikhout: Jeroen, kun jij jezelf ook even voorstellen?
Jeroen van de Koppel: Ja, ik ben Jeroen van de Koppel en ik werk voor HandicapNL en ik ben daar druk bezig om onze ambitie, om alle festivals toegankelijk te maken voor mensen met een handicap, om die na te jagen. We hopen daar over een paar jaar zover te zijn, dat iedereen welkom is op een festival en ook er gewoon naar toe kan.
Eva Eikhout: Klinkt letterlijk en figuurlijk als muziek in m’n oren. Last but not least, Johan. Johan Kampman: Ja, ik ben Johan Kampman, ik zit onder andere in de organisatie van de Zwarte Cross, Mañana Mañana. En met beide heren trouwens wel al veel contact gehad de laatste jaren, omdat wij ook bezig zijn om het zo toegankelijk mogelijk te maken, ondanks dat het 320 voetbalvelden groot is.
Eva Eikhout: Ja, dat is het inderdaad vaak.
Johan Kampman: En dat is niet makkelijk, maar dat is eigenlijk waarom ik hier zit. Ik zit in de organisatie.
Eva Eikhout: Johan, dan begin ik even bij jou. Festivals en toegankelijkheid, kan datwel samen gaan?
Johan Kampman: Het kan wel samengaan, we proberen het zo goed mogelijk te doen endat is tot op heden niet genoeg. Dus daarom gaan we met zoveel mogelijk mensen in gesprek om het zo toegankelijk mogelijk te maken, maar er zijn nog veel stappen te maken.
Eva Eikhout: Ja, want hoe zorg je als organisator van een festival... hoe pak je zoiets aan? Johan Kampman: Het is voornamelijk in gesprek gaan en in dit geval was het met iemand in een rolstoel, om te kijken hoe kunnen zij overnachten op de Zwarte Cross. Maar ja, daarin kan het ook een visuele beperking zijn, of al dat soort zaken. Daar hebben wij eigenlijk, nou ja, vind ik, de laatste jaren te weinig over nagedacht. En wat we wel willen gaan doen, want we zeggen altijd dat het voor iedereen toegankelijk moet zijn. Moet kunnen zijn, voor zover dat kan.
Eva Eikhout: Want je bent met Niek in gesprek gegaan om te kijken hoe hij bijvoorbeeld kon overnachten bij jullie op de camping, toch?
Johan Kampman: Nou, Niek niet, want die stond op de camping. Dus dat was al mooi, omdat wij bijvoorbeeld niet hadden nagedacht over: oké, iemand zit in een rolstoel en ja, die gaan dus elke avond naar huis. Of je moet hele goede vrienden hebben die jou in een tent trekken en je daar helpen. Ik weet niet of jij zulke vrienden had trouwens?
Niek de Jonge: Nou, ik kan zelf wel op de grond gaan zitten of in mijn rolstoel komen, dus ik had voor de Zwarte Cross ook wel op festivals overnacht. En het is wat lastig.
Eva Eikhout: Maar is dat te doen voor jou?
Niek de Jonge: Het is wel te doen, maar het is lastig. En vooral het stukje naar een toilet gaan.
Johan Kampman: Ja, daar ga je al. Dat proberen we dus met het Miva Las Vegas, zoals dat mooi heet, een beetje beter te maken.
Eva Eikhout: Miva Las Vegas? En dat is?
Johan Kampman: Minder-validen Hotel Las Vegas. Dat was ons zorghotel, zoals we dat noemden.
Eva Eikhout: Maar hoe ziet Miva Las Vegas er uit?
Johan Kampman: Het was een hele mooie grote tent en daar stonden, ik geloof, 20 of 25 kamers in.
Eva Eikhout: Kamers ook echt? Het was echt een hotel?
Johan Kampman: Ja, het is een hotel. Het is een zorghotel, eigenlijk. En we hadden allerlei vrijwilligers, mensen van zorginstellingen uit de buurt, die een dagje wilden helpen.
Niek de Jonge: Verpleging!
Johan Kampman: Verpleging erbij.
Eva Eikhout: Jij hebt er een nachtje geslapen, hoe was dat?
Niek de Jonge: Ja, het was echt ideaal. Het was gewoon heel fijn dat je je eigen plekje hebt en gewoon de zekerheid dat alles goed komt, eigenlijk.
Eva Eikhout: Ja, dat het gewoon lukt.
Niek de Jonge: Ja, precies.
Eva Eikhout: Maar neem me even mee: je stapt een tent binnen, en wat zie ik?
Niek de Jonge: Ja, je hebt eerst al een vlonder. Een hele grote vlonder ervoor, het was heel gezellig aangekleed allemaal, en dan kon je de tent in. En in de tent had je dus allemaal verschillende hokjes, allemaal kamers eigenlijk, waar iedereen zijn eigen bed had. Zo’n hoog laag bed stond erin en een normaal bed en zo’n soort nachtkastje waar je je spullen kwijt kon.
Eva Eikhout: Echt een hotel gewoon! Dit klinkt echt helemaal fantastisch voor iemand zoals ik, die gewoon niet van kamperen houd, omdat ze veels te veel op haar comfort gesteld is. Johan Kampman: En ook met douche, enzo.
Eva Eikhout: Ja, nouja daarom! Ik ga dus stiekem, ja, ik weet niet of het de bedoeling is... maar ik ga dus altijd gewoon heel brutaal naar de EHBO en dan zeg ik gewoon van ja, ik kan echt niet in zo’n kleine douche douchen... Maar dit is natuurlijk helemaal crème de la crème. Niek de Jonge: Ja, het was echt super, het was ideaal.
Eva Eikhout: Wat goed! Want ik was zelf een tijdje geleden op ADE, bij Into the Woods, en toen waren daar een aantal stages, en echt veel waren verhoogd zonder ramp. Dat moet er toch gewoon zijn?
Jeroen van de Koppel: Ja, dat zou je zeggen en tegelijkertijd, het is gewoon nog niet het geval. Ik denk dat heel veel festivalorganisatoren er nog niet over nagedacht hebben en ook er nog niet naar gevraagd is. Ik denk dat heel veel mensen in een rolstoel een slechte ervaring hebben opgedaan, of denken van: nou ja, mij niet bellen, ik blijf wel thuis. Ik hoor later van m’n vrienden hoe het was, want het is gewoon voor mij niet goed geregeld. Kijk, een paar jaar geleden was het ook met milieu zo. Bij veel festivals moest je tot aan je knieën door de plastic bekers waden, en inmiddels heb je de vegan burgers en de hard cups en zo.
Eva Eikhout: Moet je je muntje bewaren voor zo’n beker.
Jeroen van de Koppel: Precies, dus het is allemaal gewoon echt tof geregeld. Ik denk dat het gewoon hard tijd is dat nu ook op het gebied van toegankelijkheid we die stappen gaan maken. Dat festivalorganisatoren echt gewoon kijken van: wat is er in de maatschappij aan de hand, en nu die stap naar toegankelijkheid en inclusie gaan zetten. Het i...
Wist je dat er in Nederland 2 miljoen Nederlanders met een beperking leven? Slechtziend, blind, doof, een motorische beperking, een verstandelijke beperking, psychische problemen: een beperking komt voor in vele vormen en maten. Deze mensen kunnen niet altijd meedoen in onze samenleving hoe zij dit willen.
Tijd voor verandering, toch?
Vijf jaar geleden sloot Nederland zich aan bij het VN-verdrag handicap. Het doel van dit verdrag is helder: iedereen moet mee kunnen doen. Maar hoe doe je dat? En hoe kan jij helpen? De podcast 'Onbeperkt Meedoen!’ maakt het onderwerp op een luchtige manier bespreekbaar en geeft praktische tips. Host en ervaringsdeskundige Eva Eikhout gaat aan tafel in gesprek met gemeenten, scholen en ondernemers. En natuurlijk met mensen met een beperking; zij lopen letterlijk en figuurlijk iedere dag tegen problemen aan. Soms is de oplossing voor het probleem heel eenvoudig en dichtbij. Samen gaan we voor een meer toegankelijke samenleving: doe je mee?